“Verhalen blijven vertellen en stilstaan om niet te vergeten”

Tijdens de herdenkingsbijeenkomst in de Oude Kerk in de Herenstraat en in Park Hofrust werd er zaterdagavond stil gestaan bij de gevallenen van onder meer de Tweede Wereldoorlog.

“Vrijheid vieren we niet alleen, onderhouden we niet alleen, hebben we niet alleen. Alleen samen zijn we vrij. Daarom staan we samen stil”, waren de slotwoorden van de speech van burgemeester Huri Sahin in het Park Hofrust.

Na de Herdenkingsbijeenkomst in de Oude Kerk waarin voordrachten waren van Babette Zwinkels, gedichten door de kinderrechtenambassadeurs Lieke, Armaan en Tinus, en een toespraak van Jilt Sietsma, liepen de aanwezigen in alle stilte naar het ‘Monument voor de gevallenen’ in het Park Hofrust. Een trompettist van Forum Hadriani speelde de Taptoe Infanterie en scouts van Scouting Dorus Rijkers hielden wacht bij de vlag.

Hierna volgde een indrukwekkende twee minuten stilte, waarna het Wilhelmus werd gezongen. Burgemeester Huri Sahin en locoburgemeester Armand van de Laar legden een krans van de gemeente Rijswijk bij het monument, waarna verschillende organisaties ook een krans legden.

Burgemeester Sahin: “Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, de koloniale oorlog in Indonesië en van oorlogssituaties en vredesmissies nadien. Wij staan stil bij alle doden die zijn gevallen in de Tweede Wereldoorlog en iedere oorlog die sindsdien heeft gewoed. We herdenken hen die hun leven hebben gegeven als soldaat. We herdenken alle onschuldige burgers die tijdens de Holocaust zijn vermoord omdat zij Joods waren, of omdat zij om een andere reden in de ogen van de Nazi’s geen recht hadden op leven.

We herdenken de mensen met een beperking en de psychiatrische patiënten die in stilte werden vermoord. We herdenken de mensen die in verzet kwamen en daarom zijn gedood. We herdenken hen die onderdrukt zijn, gemarteld zijn.”

80 jaar vrijheid
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft dit jaar het volgende thema gekozen: ‘Vrijheid vertelt: opmaat naar 80 jaar vrijheid’. In 2025 leven de Nederlanders 80 jaar in vrijheid. “Het is belangrijk dat we de verhalen blijven vertellen. Om de doden te herdenken. Om te leren van de geschiedenis en om met elkaar eraan te werken dat het niet weer gebeurt. Maar ook zodat we ons bewust zijn en blijven van de vrijheid die wij nu hebben. In Rijswijk hebben we veel van die verhalen. Zo vertelde ik bij de herdenking die werd georganiseerd door de leerlingen van de Godfried Bomansschool het verhaal van soldaat Nicolaas van der Kruk. Hij was een van de Rijswijkers die is omgekomen bij de Slag om Ypenburg, het voormalige Rijswijkse vliegveld. Zijn naam staat op het grafmonument op de Oude Begraafplaats.

“Tijdens de herdenking die was georganiseerd door de leerlingen van basisschool ’t Prisma, bij dit monument, las ik de e-mail van mijnheer Meere voor, een Oud-Rijswijker die nu in Canada woont. Zijn vader, Wilhelmus Meere, is door de Duitsers doodgeschoten op de Waalsdorpervlakte omdat hij in het verzet zat. Zijn naam staat hier op het monument. Het was ontroerend om dit verhaal te horen. Mijnheer Meere schreef aan mij in zijn e-mail dat hij de leerlingen van ’t Prisma dankbaar is voor het organiseren van een herdenking. Hij vindt het een belangrijke herinnering aan de mensen die hun leven gaven, zodat wij vrij kunnen leven. Dat zijn waardevolle woorden, waar ik mij volledig bij aansluit. Hij sloot zijn mail af met de woorden “Van een Oud Rijswijker, who will never forget”.”

Burgemeester Sahin blikte vervolgens terug op vier struikelstenen die bij de Oranjelaan 47 waren gelegd, ter nagedachtenis aan de drie broers Piet, Pim en Nol Breebaart en aan hun vriend Albert Kleijn. En ze haalde woorden aan van schrijver en Holocaust-overlever Elie Wiesel die in zijn boek Nacht schreef: “De doden vergeten is hetzelfde als ze een tweede keer vermoorden.”

Betrokkenheid
“Om niet te vergeten, is het belangrijk dat alle generaties meedoen met herdenken. Ik ben dankbaar voor de kinderen en jongeren die bij het herdenken in Rijswijk betrokken zijn.

De kinderen van de twee scholen die de afgelopen weken een herdenking hebben georganiseerd, de Kinderrechtenambassadeurs die in de kerk prachtige gedichten hebben voorgelezen en de jongeren van de scouting die hier aanwezig zijn. Door jullie betrokkenheid kunnen we de verhalen blijven vertellen, ook aan de volgende generaties.“

Vrijheid
Volgend jaar is het 80 jaar geleden dat wij onze vrijheid terugkregen. We mogen vieren dat wij in een democratie leven, waar geen oorlog of onderdrukking is en waar mensenrechten worden nageleefd. Maar een land waar iedereen mag meedenken en meebeslissen, vraagt om ieders verantwoordelijkheid. Die vrijheid is nooit vanzelfsprekend en nooit af. Het vraagt om onderhoud en bewustzijn.”