Stefan van Egmond: “Als leidinggevende is het belangrijk om zelf het goede voorbeeld te geven in houding en gedrag.”
De chef van het politiebureau Rijswijk, Stefan van Egmond (leeftijd 39), zit nu ruim anderhalf jaar op zijn plek. Het afgelopen jaar kreeg hij te maken met onder meer twee familiedrama’s, de opening van het Huis van de stad en maar liefst twee Sinterklaasintochten. Vandaag het tweede deel van het interview in drie delen. Over de politieselectie en de politiecultuur.
Eerste testdag
Stefan van Egmond: “De politie is een grote werkgever met ruim 60.000 werknemers. Jaarlijks stromen er honderden nieuwe collega’s in die beginnen aan hun politiecarrière. In de politieselectie worden kandidaten getest of hun karakter en profiel past bij de functie waarvoor ze solliciteren. Ik weet nog dat ik als 18-jarige solliciteerde bij het toenmalige korps Haaglanden. Dit was in 2002/2003. In een gebouw aan de Neherkade in Den Haag werd ik uitgenodigd voor de eerste testdag van de politieselectie. Op een computer moest ik een taaltoets maken, een assessment doen, waarna een sporttest volgde en een eerste selectiegesprek. Toen ik deze testen met positief gevolgd had afgelegd, kon ik een afspraak maken voor een tweede testdag een week later.
Hollands Midden
Nadat ik na de eerste testdag naar huis ging en de voordeur opende, lag er een envelop van de politie met een brief dat de overheid had besloten minder financiering vrij te maken voor het korps. Hierdoor kon mijn sollicitatieprocedure niet voortgezet worden. Ik ben een week later gewoon weer naar de Neherkade gegaan en tot mijn verbazing kon ik ook de tweede testdag gewoon volgen. Een psychologische test, nog een selectiegesprek, een rollenspel, medische keuring. Na twee weken ontving ik een positief rapport thuis met een brief dat het korps Haaglanden écht geen geld kreeg om nieuwe agenten aan te nemen. Ik kreeg het advies mijn rapport door te sturen naar het naast gelegen korps Hollands Midden. In die tijd ging per tien sollicitanten er ongeveer één door naar de opleiding. In de opleiding viel vervolgens ook nog een groot gedeelte van de aspiranten af om verschillende redenen. Bijvoorbeeld omdat ze het fysiek niet redden of de examens niet haalden.
Ik heb mijn rapport doorgestuurd naar Hollands Midden en ik ben daar gestart als aspirant in de toentertijd 4-jarige politieopleiding. Voornamelijk heb ik in Leiden centrum en later in Gouda gewerkt. Ondertussen zijn het korps Hollands Midden en Haaglanden samen opgegaan in de eenheid Den Haag waar Rijswijk onder valt.
Terugkeer
Er is de afgelopen jaren veel veranderd in de selectieprocedure, de maatschappij verandert en de politieorganisatie verandert mee. Toch zijn sommige onderdelen hetzelfde gebleven als twintig jaar geleden. Toen ik in 2022 terugkeerde naar de politie nadat ik acht jaar bij een andere werkgever had gewerkt, kwam ik er niet onderuit weer een psychologisch test, rollenspel, gesprek met een psycholoog, assessment, sporttest en medische keuring te doen. Gelukkig wist ik nu wat meer wat ik kon verwachten en waren de zenuwen een stuk minder dan destijds in 2002. Ondanks dat ik niet vaak meer in de operatie op straat werk, ben ik executief. Dat betekent dat ik operationeel kan worden ingezet, bijvoorbeeld als commandant bij een groot evenement. Dat is ook de reden van zo’n uitgebreide selectieprocedure. Zodra je wapendragend bent binnen de politie heb je dezelfde bevoegdheden als alle andere agenten op straat en word je op dezelfde wijze beoordeeld. Als je solliciteert voor een kantoorbaan bij de politie, dan hoef je uiteraard geen sporttest en psychologische testen af te leggen.
Cultuur
De politiecultuur op ons basisteam is goed. We hebben oog voor elkaar en de deur van de leiding van het bureau staat open. Als leidinggevende is het belangrijk om zelf het goede voorbeeld te geven in houding en gedrag. Dat betekent dat je zelf laat zien dat je openstaat voor tegenspraak, maar ook dat je durft aan te spreken als dat nodig is.
Op zondagochtend is het vaak het rustigste moment in ons dienstverband. We kiezen er als bureau voor dan gezamenlijk te ontbijten. Vaak maken we ook van dit moment gebruik om extra aandacht te besteden aan bepaalde thema’s. Denk bijvoorbeeld aan: hoe kunnen we nog zichtbaarder worden op straat? Hoe kunnen we onze bevoegdheden up-to-date houden? Maar ook mogen er discussies zijn over bijvoorbeeld de landelijke politiek. We willen graag een afspiegeling zijn van de maatschappij, maar dat betekent ook dat we collega’s hebben met verschillende achtergronden en culturen. Soms kan dat schuren, maar het zorgt vaker voor mooie gesprekken en daardoor voor begrip voor elkaar. Bij de laatste landelijke verkiezingen ontstond er een gesprek tussen collega’s waarbij bleek dat zij allemaal op andere politieke partijen stemden. Zo’n gesprek is waardevol om van elkaar te horen hoe je denkt over belangrijke onderwerpen als veiligheid, milieu, welzijn etcetera. Eigenlijk zijn we als politiebureau een soort mini maatschappij. Dat helpt om ons werk beter te kunnen doen en aansluiting te vinden bij onze inwoners.
Legitimiteit
Met elkaar een gesprek voeren moeten we op straat ook blijven doen. Veel meer uitleggen waarom we iemand controleren. Als ik bij mijn maandelijkse dienst meega op straat dan zie ik dat we daar nog wel in kunnen groeien. Natuurlijk, we zijn de politie en ja, regelmatig is het nodig dat we bepalen wat er gebeurt en moeten we stevig zijn van toon. Maar nog vaker mogen we onze contacten op straat zien en behandelen als “klanten”. Dat betekent dat we ze netjes te woord staan, uitleg geven en professioneel blijven. De legitimiteit van de politie valt of staat met uitleg geven en verantwoording afleggen.
Mensenwerk
Ik ben zelf ook wel eens in privétijd aangesproken door agenten met een toon alsof ik zojuist het meest verschrikkelijke misdrijf ter wereld had begaan, terwijl de batterij van mijn achterlicht tijdens het fietsen was leeg gegaan. Op zo’n moment moet ik mijzelf ook verbijten. Toch blijft politiewerk mensenwerk. We maken fouten, als we er maar van leren.”
Deel 1 van dit interview is hier terug te lezen.
