Wil van Nunen (PvdA Rijswijk) tijdens Begrotingsdebat
Voorzitter, U kent ze wel, de posters van Loesje. Ze komen regelmatig voorbij. Laatst zag ik er weer een, die me erg aansprak: ‘Perspectief zien, daar hoef je geen ruimtelijk inzicht voor te hebben.’ Een poster uit 2020, midden in de Coronacrisis.
Ik vind ‘m wel toepasselijk in deze tijd van financiële krapte voor gemeenten. Daarmee bedoel ik dat we ook in onze gemeente iedere dag op alle niveaus keihard moeten werken aan zowel een gezond financieel perspectief als voor, en dat is voor onze fractie belangrijk, een sterk sociaal en duurzaam Rijswijk. Ik noem graag enkele perspectieven die de PvdA-fractie voor Rijswijk ziet in de komende jaren.
We kunnen concluderen dat een nieuw pakket maatregelen op basis van de Kadernota in het voorjaar al een positief effect heeft op de financiën in oktober. Daarnaast is in de voorliggende begroting de koers uitgestippeld om uitgaven en inkomsten in een goede balans uit te werken in de komende jaren. De uitdagingen zijn fors, maar de ingrepen zijn, zoals in veel gemeenten, hard nodig om de bezuinigingsdrift van niet alleen het vorige, maar ook het huidige kabinet het hoofd te bieden.
Structureel gezonde financiën met behoud van een stevige sociale infrastructuur
Ook de PvdA-fractie ziet een duidelijke opgave voor deze gemeente, voor deze raad om de financiën structureel gezond te houden. Daarbij moet in principe alles bespreekbaar zijn, ook de omvang van onze taken en onze ambtelijke inzet. We zullen er als fractie wel altijd scherp op letten om de meest kwetsbare groepen in onze gemeente zo min mogelijk te raken. De omvang en dus de kosten van externe inhuur in Rijswijk zijn hoog. Dat baart ons zorgen, zoals ook door ons gemeld in het forum. Welke acties onderneemt u op korte termijn en in de komende jaren om deze inhuur te verlagen? Maar ook: welke kwaliteit en arbeidsproductiviteit verwacht u hierdoor mogelijk te verliezen, die wellicht moeilijk vervangbaar is door krapte op de arbeidsmarkt? Graag een heldere reactie, ook omdat een motie met een forse opgave tot krimp vanaf 2026 voorligt, gesteund door 4 partijen. Daarnaast is de opgave tot krimp extra fors omdat er een voorstel tot dekking ligt op hetzelfde thema om de parkeertarieven minder hard te laten stijgen.
De PvdA is tevreden, dat de ambitie van dit College, namelijk, het perspectief op minder armoede bij onze inwoners overeind is gebleven. Daar moeten we de komende tijd in investeren, voorzitter. Dit komt overeen met een mede door de PvdA ingediende motie die het College ook oproept ‘om geen investeringen terug te draaien die leiden tot hogere maatschappelijke kosten later.’
Ervaringsdeskundigheid inzetten
De inwonersraad van Rijswijk heeft duidelijke ideeën over armoedebestrijding aan de wethouder gepresenteerd. We hopen snel de nieuwe visie op armoedebeleid in de raad te behandelen. Door andere rekenmethodes lijkt de absolute armoede te zijn gedaald in de statistieken, maar de dagelijkse werkelijkheid ziet er anders uit. Met een maandelijks inkomen van 1500 euro per maand beland je als alleenstaande onder het, door een landelijke commissie, geadviseerde sociaal minimum en kun je een kapotte koelkast niet uit eigen middelen vervangen. Gemeenten mogen met hun armoedebeleid dan de ‘gaten dichtlopen’ zoals wethouder van Malsen al eerder schreef. Financiële ondersteuning van gezonde ontbijten en lunches op school zijn daar een voorbeeld van. We hopen dit terug te zien in het uitvoeringsplan van ons lokale armoedebestrijdingsbeleid.
Armoedebestrijding vraagt om een veelzijdige aanpak op wonen, werk en onderwijs. Dat dat vraagt om een consistente aanpak ten behoeve van kwetsbare volwassenen om hen weer naar een baan of actieve en nuttige weekbesteding te begeleiden. Goed voor hun eigen welzijn en gezondheid en goed voor alle activiteiten die we in Rijswijk zo graag draaiende houden. In 2024 zijn 100 inwoners mede daardoor weer actief geworden, ook parttime op de arbeidsmarkt. Hulde ook voor de coaches van Welzijn Rijswijk die een hierbijeen goede steun in de rug zijn geweest. De gereserveerde financiering loopt in 2026 af. Een goed werkende methodiek met perspectief stop je niet, zeker niet als er nog zoveel potentie in zit zoals uw eigen prognoses in de programmabegroting aangeven.
Wij vragen ook nadrukkelijk om de pilot startbanen voor statushouders met volle energie voort te zetten. Goed voor integratie en talentonwikkeling van deze groep en goed voor de besparing op ons Rijksbudget voor uitkeringen. We horen graag uw plannen. Een goed perspectief vanaf de geboorte Ieder kind verdient vanaf de geboorte een goed perspectief. Daar zijn we het wel allemaal over eens. Gelijke kansen bevorder je door extra te investeren in hele jonge kinderen die in de thuissituatie niet vanzelfsprekend die kansen meekrijgen. Naast veel waardering voor de voorschoolse programma’s kan er wat ons betreft nog effectiever worden samengewerkt met het consultatiebureau en praktijken van verloskundigen. Zij zien immers bijna alle jonge ouders en hun baby. Welke mogelijkheden ziet u om die samenwerking te versterken?
Voor ons heeft het Jeugd- en jongerenwerk ook grote waarde. In een groeiende stad kunnen niet alle groepen of wijken meer bediend worden met inzet van dezelfde middelen, hoorden we onlangs uit het veld. De steeds uitbreidende schaal van activiteiten van Don Bosco vragen ook op korte termijn om een herijking van het budget. Bovendien opereert Don Bosco ook op het snijvlak van jeugd-jongeren en volwassenenwerk, waarbij zij taalontwikkeling en een inclusieve omgeving willen bieden. We doen hierbij een oproep om binnen de huidige kaders hierin meer mogelijk te maken.
Wat betreft de inhaalslag hulpvragen WMO heeft onze fractie er na diverse gesprekken vertrouwen in dat de gemeente met een nieuwe efficiënte en kordate aanpak de achterstanden wegwerkt. Deze aanpak moet zijn gericht op het snel screenen van een vraag en een eventuele doorverwijzing naar het juiste loket met de sociale kaart als richtingwijzer in de hand.
Een perspectief, een thuis, begint ook met een dak boven je hoofd. De ambitie van dit college is om voldoende betaalbare woningen te bouwen. Welke nieuwe ontwikkelingen wat betreft herbestemming en transformatie van kantoor- en bedrijfsgebouwen zijn op diverse locaties te verwachten in de Plaspoelpolder? En over een warm thuis gesproken, welke stappen zet u nog op korte termijn om een grotere groep inwoners te bereiken met energiebesparende maatregelen? We denken hier aan de kleine koopwoningen en de private huursector, waar eigenaren het op dit punt laten afweten. Graag uw reactie.
Een andere uitdaging: hoe gaan we ervoor zorgen, dat de kosten voor aansluiting en gebruik van het warmtenet beheersbaar blijven, vooral voor inwoners met een kleine portemonnee? Zijn er nu al specifieke lessen te trekken uit projecten elders, die de betaalbaarheid zouden kunnen beïnvloeden voor Rijswijkers?
Voorzitter, de kracht van onze groeiende gemeente ligt bij onze inwoners, in de wijken. En juist met alle diversiteit tussen individuen en huishoudens wil de PvdA voortvarende stappen zetten om van Rijswijk een stad te maken waar iedereen zich thuis voelt en perspectief ziet.